Wymóg zgłoszenia dokonanej darowizny na określonym formularzu jest jedynie wymogiem natury technicznej, mającym na celu ułatwienie organom i podatnikom dokonania stosownego zgłoszenia zapewniającego uzyskanie niezbędnych informacji potrzebnych do uzyskania zwolnienia. Tak wskazał WSA w Warszawie w wyroku z 6 lipca 2016 r.

Podatniczka wniosła do sądu skargę na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, który odmówił jej prawa do zwolnienia z podatku od darowizny. Organ podatkowy stwierdził, że w celu uzyskania zwolnienia od podatku należało dokonać zgłoszenia darowizny zgodnie z wymogami rozporządzenia wydanego na podstawie art. 4a ust. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Natomiast oświadczenie majątkowe skarżącej nie spełniało tego wymogu, gdyż było to oświadczenie składane zgodnie z wymogami art. 24h ust. 5ustawy o samorządzie gminnym (podatniczka poinformowała urząd skarbowy o darowiźnie, składając doroczne oświadczenie majątkowe jako dyrektor szkoły).

WSA w Warszawie uwzględnił skargę podatniczki. Zdaniem sądu, norma z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn ma głównie cel społeczny, co wymaga zrekonstruowania jej treści przy łączeniu poszukiwania sensu użytych w niej wyrażeń z celem tej regulacji. Cel ten został wyraźnie określony jako "zapewnienie ochrony interesów majątkowych członków najbliżej rodziny". Natomiast wprowadzenie warunków zgłoszenia i udokumentowanie darowizny miało na celu "zapewnienie szczelności sytemu podatkowego" oraz "uzyskanie pewności prawnopodatkowej odnośnie nabytego majątku", by zapobiec fikcyjnym umowom darowizny sporządzanym wyłącznie dla zmniejszenia obciążeń podatkowych.

Z tej przyczyny sąd rozpoznający obecnie sprawę uznał, że ustanowiony powyższym przepisem wymóg zgłoszenia dokonanej darowizny na określonym formularzu jedynie jako wymóg natury technicznej. Ani ustawa o podatku od spadków i darowizn, ani nawet rozporządzenie w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych nie przewiduje żadnych skutków dotyczących wadliwości wypełnienia formularza ani procedur zmierzających do usunięcia tych wad. Formularz nie pełni też roli deklaracji podatkowej, a stanowi jedynie jeden z dowodów na spełnienie warunków do zwolnienia od podatku.

Dlatego też, zdaniem sądu, dokonanie zgłoszenia darowizny w innej formie niż na dokonanym formularzu nie może przesądzać o niespełnieniu warunków do uzyskania zwolnienia na podstawie art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn., gdy zostają spełnione określone w tym przepisie ustawowe warunki uzyskania zwolnienia, to jest gdy: darowizna jest dokonana w kręgu osób tam wymienionych, nie budzi wątpliwości fakt dokonania określonej darowizny w określonym czasie, właściwy naczelnik urzędu skarbowego otrzymuje informację o tej darowiźnie w terminie 6 miesięcy od powstania obowiązku podatkowego.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 6 lipca 2016 r., sygn. akt VIII SA/Wa 869/15

Opracowanie: Jolanta Mazur, RPE WK

Źródło: www.nsa.gov.pl, stan z dnia 2 września 2016 r.