Od 1 października 2016 r. nastąpi zmiana w wyłączeniach z podstawy składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Chodzi o pensje pracowników zatrudnionych za granicą u polskich pracodawców.

Tylko pracownicy, których przychód przekracza prognozowane przeciętne wynagrodzenie w gospodarce na dany rok kalendarzowy (w 2016 r. 4055 zł, a w 2017 r. ? prawdopodobnie 4252 zł, bo taką propozycję przedstawił minister finansów do projektu ustawy budżetowej na 2017 r.), i którzy są zatrudnieni u polskich pracodawców za granicą, będą korzystać z wyłączenia części ich wynagrodzenia z podstawy składkowej. Podstawa ma być nadal zmniejszana o równowartość diety przysługującej z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju, za każdy dzień pobytu, określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju. Jednak ustalony miesięczny przychód, stanowiący podstawę składkową, nie może być niższy od kwoty przeciętnego wynagrodzenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 963 i 1247), czyli od wskazanych wcześniej kwot. To nowa treść § 2 w ust. 1 pkt 16 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 2015 r. poz. 2236, dalej rozporządzenie składkowe). Jego dotychczasowe brzmienie zakwestionował Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 28 października 2015 r. (sygn. akt SK. 9/14)). W efekcie zostało zmienione rozporządzeniem Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Socjalnej z 22 sierpnia 2016 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz.U. z 2016 r. poz. 1381).

Dotychczas § 2 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia składkowego był interpretowany w taki sposób, że wyznaczał minimalną podstawę, od której mają być płacone składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. To minimum to prognozowane przeciętne wynagrodzenie w gospodarce na dany rok kalendarzowy, które stanowi podstawę obliczenia limitu rocznej podstawy wymiaru składek (art. 19 ust. 2 ustawy systemowej). I to bez względu na to, jaki faktycznie przychód uzyskuje pracownik. W rezultacie nawet jeśli zarabia za granicą mniej niż minimalna podstawa, i tak jego polski pracodawca musi odprowadzać składki od tej minimalnej. TK uznał przepis i tym samym takie praktyki za niekonstytucyjne. Dlatego od 1 października br. prognozowane przeciętne wynagrodzenie w gospodarce na dany rok kalendarzowy będzie podstawą składek tylko w przypadku osób, których wynagrodzenie jest wyższe. Pracownicy zarabiający mniej będą płacić składki od faktycznie uzyskiwanych przychodów.

Ważne! Przedstawione zasady wyłączeń z podstawy składkowej nie dotyczą ? tak jak do tej pory - służby zagranicznej.

Jadwiga Sztabińska